Toegankelijkheid

Grolloo van verleden tot heden

HET SCHOOIERSBARGIE

Aan de oude Elperweg ligt het zogenaamde Schooiersbargie. Dit is een grafheuvel, die door prof. van Giffen al eens is doorzocht en in zijn oorspronkelijke staat is teruggebracht. Het ligt van de verharde weg aan blok 18. Over deze oude Elperweg gingen in vroeger tijd de boeren van Elp en wijde omgeving naar de Rolderpaardenmarkt. Paard voor de wagen, veulen ernaast en soms achterop de wagen nog iemand, die een paard vasthield. Zo ging men karavaansgewijze over de hei naar de Roldermarkt, een heel groot gebeuren in die tijd (en dat is het nu nog).
Dit grote gebeuren was vooral voor de boeren een echte uitgaansdag. Men deed zijn zaken en zocht kennissen en familie op om gedachten uit te wisselen en een borrel te drinken.
Ook in Grolloo was het toen een drukte van belang. Er kwamen veel boeren uit het Zuidenveld met hun paarden en veulens overnachten bij kennissen en familie, de paarden op stal of in de wei.
Bij Café Ratering (later Hofsteenge) en Café De Weme was het een drukte van belang. De deel werd voor een gedeelte bedekt met graszoden en daar kwamen de paarden dan op te staan.
De E.D.S. vierde ook hoogtij op zo'n dag; het was lossen en Iaden op de wissel van paarden naar en van de Roldermarkt.
Men dacht bijna dat de markt in Grolloo was. Een welhaast niet te doorbreken traditie bij de Roldermarkt was het bakken van hanepoten. Bakker Jan Luinge, later S. Luinge en ook bakker Lunsing bakten honderden van deze langwerpige krentebroodjes ter lengte van een hanepoot. Zij hoorden ze bij de klanten op om te weten hoeveel er gebakken moesten worden. Praktisch ieder-een bestelde hanepoten. Deze broodjes werden netjes zij aan zij op een plaat tegen elkaar gezet en in een warme oven gebakken. Bakker Jan Luinge zei altijd, "wij zullen wel wat extra bakken, dat is dan voor de komende en gaande." Helaas is ook deze traditie uit het dorpsleven van Grolloo verdwenen.
Als de handel op de markt was gelukt, konden er een paar borrels af; de stemming steeg ten top en goed gehumeurd toog men huiswaarts over de Elperweg, na eerst nog Café Hofsteenge of de Weme te hebben aangedaan. En op grafheuveltje stonden dan de kinderen van Elp, luid roepend Cent oet, cent oet en dan strooiden de boeren daar wat centen uit, vandaar de naam "Schooiersbargie" . Vermoedelijk stond men daar om de boeren tegemoet te komen. Ze waren in de verte al te zien, want er stond geen boompje op de hei. Deze werden in het beginstadium onverbiddelijk door de schapen opgevreten.

Nu, na afloop van de Roldermarkt, worden er geen centen meer uitgegooid, staat er niemand meer bij het Schooiersbargie. Een cent, nu uit de roulatie genomen, was in' die tijd nog in tel. Men rekende toen nogal veel met halve centen en kwart centen (hoewel die er niet waren). Als de venter met winkelwaar aan huis kwam, was het vaak zo, dat verschillende huisvrouwen die winkelwaar niet anders konden betalen dan met eieren.
Die eieren kostten van 1,5 tot 2, 3 centen (er werd zelfs wel met kwartcenten gerekend, b.v. 2,25 cent enz.).
De venter nam de eieren mee en naar de prijs en hoeveelheid eieren kreeg moeder de vrouw haar winkelwaar.
Later werden de eieren naar één verzamelplaats gebracht. Albert Jan Hadders één van de vier winkeliers die Grolloo toen rijk was, had tevens de funktie van eierverzamelaar.

Aanvullingen door redactie OldGrol:

Ook Papenvoort kent haar merkwaardige Roldermarkt-geschiedenis, getuige dit bericht uit de Provinciale Drentsche en Asser courant van 3 februari 1923

19230203 krant PDAC Papenvoort

Een nog ouder bericht uit oktober 1891 van de zelfde courant, geeft de situatie in Grolloo weer, maar belicht ook nog Papenvoort

18911021 krant PDAC daags voor RolderMarkt

 

Van Gesinus Lunsing komt het volgende bericht:

Van hetgeen hier geschetst wordt heb ik de laatst stuiptrekkingen nog meegemaakt. Ik herinner mij nog heel goed hoe in de jaren 1946 en 1947(ik was toen 6/7 jaar oud) en aflopend in de volgende jaren heel veel boeren uit het Zuidenveld reeds op de maandag vóór de Rolder Markt naar Grolloo togen om hier bij familie, of kennissen te overnachten, terwijl gelijktijdig de paarden werden verzorgd. De volgende ochtend ging men dan in alle vroegte door naar Rolde tegelijk met de Groller boeren. De weg Grolloo-Rolde was dan bijna vol met paarden en wagens.
Of er toen ook veel contacten waren tussen de Groller en de Zuidenvelder jeugd weet ik niet. Ik vermoed dat die steeds meer op de Rolder Markt zelf gelegd werden.
Cafe Weersing werd later cafe de Weme (familie), cafe Ratering werd cafe Hofsteenge (eveneens familie) en de herberg van (Berend) Enting was in het huis van Klaas Schuurman, waar nu Roelof Enting woont (vermoedelijk geen naaste familie).

Vriendelijke groeten,
Gesinus Lunsing.